การปรับปรุงคุณภาพดินให้เหมาะสมกับการเพาะปลูกพืชเศรษฐกิจในเขตพื้นที่อำเภอสตึก

ชื่อนักเรียนผู้จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์

กุลฉัตร วงษ์วาสน์, สุภิกา หลอดกระโทก, นภัทร์ สมสวย

อาจารย์ที่ปรึกษาโครงงานวิทยาศาสตร์

วัชราภรณ์ แสนนา, รพีพร ตะเคียนราม

โรงเรียนที่กำกับดูแลโครงงานวิทยาศาสตร์

โรงเรียนวิทยาศาสตร์จุฬาภรณราชวิทยาลัย บุรีรัมย์

ปีที่จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์

พ.ศ. 2563

บทคัดย่อโครงงานวิทยาศาสตร์

โครงงานนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจสัตว์หน้าดิน และสัตว์ใต้ดิน เพื่อเป็นดัชนีชี้วัดความอุดมสมบูรณ์หรือความเสื่อมสภาพของดิน เมื่อนำข้อมูลที่ได้จากการศึกษาไปใช้เป็นแนวทางในการปรับปรุงคุณภาพดินให้เหมาะสมกับการเพาะปลูกพืชเศรษฐกิจในเขตอำเภอสตึก โดยการลงพื้นที่ในสวนเกษตรอินทรีย์ 2 แหล่ง ได้แก่ ศึกษาจากศูนย์การเรียนรู้ ชุมชนบ้านแสงจันทร์ สวนเกษตรอินทรีย์ จ.บุรีรัมย์ และสวนเกษตรที่มีการใช้สารเคมี ศึกษาจากสวนยางพาราที่มีประวัติการใช้สารเคมีในการทำเกษตรอย่างต่อเนื่อง เพื่อที่สำรวจสัตว์หน้าดิน สัตว์ใต้ดิน โดยเก็บตัวอย่างดินและนำมาแยกสัตว์โดยใช้เบอร์ลีส (Berlese funnel) นำดินมาทำการวิเคราะห์คุณภาพของดินดังนี้ ค่าความชื้น ค่าอุณหภูมิ ค่าNPK ค่าpH และค่าการนำไฟฟ้า และนำข้อมูลสัตว์หน้าดิน สัตว์ใต้ดินและผลของดินที่นำไปวิเคราะห์ค่าดัชนีความหลากหลาย ค่าความคล้ายคลึง และค่าความเท่าเทียม เพื่อเปรียบเทียบกันวิเคราะห์ความสอดคล้อง พบว่าจากข้อมูลที่เปรียบเทียบการวิเคราะห์คุณภาพของดินค่าและค่าดัชนีความหลากหลาย ค่าความคล้ายคลึง และค่าความเท่าเทียม ของสัตว์หน้าดินและสัตว์ใต้ดิน ในพื้นที่สวนเกษตรอินทรีย์ และสวนเกษตรที่มีการใช้สารเคมี โดยค่าความหลากหลายของสัตว์หน้าดินสองสวนเกษตรอินทรีย์เทียบกับเกษตรทั่วไปอยู่ที่ 1.748, 2.269, 2.224, 1.333 ค่าความคล้ายคลึงเท่ากับ 1.465, 2.235, 0.828, 0.743 ค่าความเท่าเทียมเท่ากับ 0.898, 1.465, 0.877, 0.685 และค่าความหลากหลายของสัตว์ใต้ดินสองสวนเกษตรอินทรีย์เทียบกับเกษตรทั่วไปอยู่ที่ 1.386, 2.079, 0.637, 2.101 ค่าความคล้ายคลึงเท่ากับ 0.566, 1.168, 0.200, 0.200 ค่าความเท่าเทียมเท่ากับ 1.000, 1.000, 0.918, 0.395 ตามลำดับ เป็นข้อมูลที่ชี้ให้เห็นว่าการทำเกษตรแบบอินทรีย์ทำให้ดินมีคุณภาพดีและเมื่อดินมีคุณภาพดีก็จะทำให้ได้ผลผลิตที่ดีตามมาด้วยอีกทั้งส่งผลดีต่อสุขภาพของเกษตรกรดังนั้นจากข้อมูลนี้จึงนำไปใช้เป็นแนวทางในการเลือกใช้ปุ๋ยอินทรีย์ปราศจากสารเคมีและทำเกษตรแบบอินทรีย์และควรลดการใช้สารเคมีที่ก่อให้เกิดดินเสื่อมสภาพ อีกทั้งสามารถปรับปรุงคุณภาพดินให้เหมาะแก่การเพาะปลูกพืชเศรษฐกิจในเขตอำเภอสตึกช่วยให้ดินมีประสิทธิภาพดีขึ้นอีกทั้งยังส่งผลให้ระบบนิเวศในบริเวณนั้นอุดมสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น และที่สำคัญการทำเกษตรอินทรีย์ไม่ก่อให้เกิดสารพิษตกค้างในสิ่งแวดล้อม เป็นผลดีแก่ผู้ผลิตและผู้บริโภค