การใช้สารสกัดจากพืชเป็นอินดิเคเตอร์ธรรมชาติในการทดสอบกรด-เบส สู่การพัฒนาแอพลิเคชันตรวจสอบ pH อย่างง่าย
- ชื่อนักเรียนผู้จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์
กอแก้ว ไชยเนตร์, วีรวิชญ์ ทวีทรัพย์, อทิตยา มาทุมมี
- อาจารย์ที่ปรึกษาโครงงานวิทยาศาสตร์
สมศักดิ์ เสนาใหญ่, มะลิวัลย์ เสนาใหญ่
- โรงเรียนที่กำกับดูแลโครงงานวิทยาศาสตร์
- ปีที่จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์
บทคัดย่อโครงงานวิทยาศาสตร์
การทดสอบกรด-เบส (pH) มีความสำคัญอย่างมากในหลายด้านเนื่องจาก pH เป็นตัวบ่งชี้ที่สำคัญในการระบุความเป็นกรดหรือเบสของสาร ค่า pH มีผลต่อการปรับสมดุลในระบบทางชีวภาพและสิ่งแวดล้อม เช่น ในระบบน้ำเสีย การปรับความอุดมสมบูรณ์ในดิน การเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของสารเคมี การตรวจวัดสภาพสิ่งแวดล้อม การควบคุมคุณภาพผลิตภัณฑ์ แต่การวัดค่า pH จะใช้เครื่องมือทางวิทยาศาสตร์ที่ยุ่งยาก หรือต้องทำการตรวจสอบในห้องปฏิบัติการ ดังนั้น เพื่อแก้ปัญหาดังกล่าว จึงได้จัดทำโครงงานนี้ขึ้น โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาสารสกัดจากพืชในท้องถิ่นสำหรับใช้เป็นอินดิเคเตอร์ธรรมชาติในการทดสอบกรด-เบส และพัฒนาแอพลิเคชันตรวจสอบ pH อย่างง่าย ที่สามารถตรวจสอบค่า pH ของสารได้สะดวกมากยิ่งขึ้น ดำเนินการโดย เริ่มจากเลือกพืชที่มีสารสกัดที่มีความไวต่อการเปลี่ยนแปลง pH และสามารถแสดงสีเปลี่ยนได้อย่างชัดเจน แล้วสกัดสารจากพืช หลังจากนั้นทดสอบสารสกัดที่ได้กับสารละลายบัฟเฟอร์ (buffer solution) ดูผลการเปลี่ยนแปลงของสี นำข้อมูลที่ได้จากการทดลองไปพัฒนาแอพลิเคชัน โดยวัดการเปลี่ยนแปลงสีของสารเพื่อประเมิน pH ของสารที่ทดสอบ
จากการทดลองพบว่า พืชในท้องถิ่นที่เหมาะสมสำหรับใช้เป็นอินดิเคเตอร์ธรรมชาติในการทดสอบกรด-เบส ได้แก่ ขมิ้น อัญชัน ลีลาวดี บานบุรี และเฟื่องฟ้า เนื่องจากสามารถแสดงสีเปลี่ยนได้อย่างชัดเจนเมื่อทดสอบกับสารละลายกรด-เบส สามารถนำผลการทดลองที่ได้มาพัฒนาแอพลิเคชัน “น้อง pH” สำหรับทดสอบความเป็นกรด-เบส ของสารละลายด้วยอินดิเคเตอร์ธรรมชาติอย่างง่ายได้ ผู้ใช้สามารถดาวโหลดมาใช้งานบนโทรศัพท์มือถือได้ทุกค่าย สะดวกในการใช้งาน