การพัฒนาสเปรย์พ่นจมูกด้วยสารสกัดจากบัวหลวงเพื่อรักษาริดสีดวงจมูก
- ชื่อนักเรียนผู้จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์
สุชัญญา คำเพ็ญ, ตฤณ มาสุจันทร์
- อาจารย์ที่ปรึกษาโครงงานวิทยาศาสตร์
ชนัญ ผลประไพ
- โรงเรียนที่กำกับดูแลโครงงานวิทยาศาสตร์
- ปีที่จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์
บทคัดย่อโครงงานวิทยาศาสตร์
ริดสีดวงจมูก คือก้อนเนื้อที่อยู่ในโพรงจมูกและไซนัส เกิดจากการอักเสบเรื้อรังของโพรงจมูกและไซนัส ไม่ได้เป็นเนื้องอก มักเป็นทั้งสองข้าง สาเหตุที่ทําให้มีการอักเสบเรื้อรังของโพรงจมูกและไซนัส เกิดได้จากหลายสาเหตุ โดยทั่วไปแล้วริดสีดวงจมูกมักเกิดจากสาเหตุหลายอย่างร่วมกัน ไม่ได้เกิดจากสาเหตุใดสาเหตุหนึ่งอย่างเดียว อย่างไรก็ตามผู้ที่เป็นโรคบางอย่างจะมีโอกาสเป็นริดสีดวงจมูกได้มาก ได้แก่ ผู้ที่เป็นไซนัสอักเสบจากการแพ้เชื้อรา ผู้ที่เป็นโรคหืดจากภาวะที่ทนต่อยากลุ่มแอสไพรินไม่ได้ ผู้ที่มีความผิดปกติของการพัดโบกของขนเล็กๆที่อยู่ที่เยื่อบุผิวของจมูก ผู้ที่มีความผิดปกติของการขับเกลือแร่ของเซลล์ทําให้มีนํ้าเมือกที่เหนียวข้น เป็นต้น ส่วนผู้ที่เป็นโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้อาจไม่ได้มีริดสีดวงจมูกมากขึ้นกว่าคนทั่วไป
ในปัจจุบันประมาณ 12.5% ของประชากรโลกนั้นมีปัญหาเรื่องโรคไซนัสอักเสบเรื้อรัง ในนั้น 4% เป็นโรคริดสีดวงจมูก โดยวิธีการรักษาขั้นแรกนั้นจะมีการใช้ยาสเตียรอยด์ชนิดที่ใช้ภายนอก สเตียรอยด์สามารถลดขนาดและการอักเสบของไซนัสทำให้อาการดีขึ้น มักฉัดพ่นที่จมูก แต่ย่อมไม่มีผลต่อผู้ที่มีไซนัสหลายอัน การฉีดพ่นที่ปากเป็นการลดความเจ็บปวดสถานสุดท้าย แต่ไม่สามารถใช้ได้เป็นเวลานานเนื่องจากอาจมีผลข้างเคียง เพราะสเตียรอยด์ได้แต่ลดขนาดและความบวมลงและอาการมักกลับมาหลังการหยุดใช้ ส่วนวิธีการรักษาให้หายขาดที่แท้จริงนั้นคือการผ่าตัด Endoscopic sinus surgery ซึ่งเป็นการผ่าตัดที่ไม่เข้าไปลึกและจัดการการเปิดทางในรูจมูกเท่านั้น ทำให้ไม่ไปรบกวนส่วนอื่นๆของร่างกาย ที่สามารถทำให้การรักษาขั้นก่อนหน้ามีผลที่ดีขึ้นด้วย แต่เนื่องจากวิธีการรักษาเหล่านี้อาจใช้ทุนมากหรืออาจเกิดผลข้างเคียง ทางคณะผู้จัดทำจึงได้ให้ความสนใจกับทางเลือกอื่นๆ
บัวหลวง เป็นพืชน้ำล้มลุก มีลำต้นและหัวอยู่ในดินใต้น้ำ ชูก้านใบและดอกขึ้นบนผิวน้ำ ใบมีลักษณะกลมกว้างใหญ่ ดอกเป็นกลีบซ้อนกัน มีสีสันแตกต่างกันไปตามชนิดของพันธุ์ และเป็นดอกไม้ประจำจังหวัดปทุมธานี โดยบัวหลวงมีสรรพคุณการทำยาในแพทย์แผนไทยมากมาย เช่น ยาแก้ไข้ แก้โรคหัวใจ โรคเบาหวาน ช่วยขยายหลอดเลือดหัวใจ ลดความดันโลหิต เพิ่มการไหลเวียนของโลหิต และที่คณะผู้จัดทำได้ให้ความสนใจคือ การรักษาไซนัสอักเสบ รักษาริดสีดวงจมูกและฤทธิ์ในการต้านอนุมูลอิสระ โดยในเกสรตัวผู้และกลีบนั้นพบสารในกลุ่มฟลาโวนอยด์ ซึ่งคาดว่าสามารถช่วยลดการติดเชื้อในจมุกที่เป็นหนึ่งในสาเหตุของการเกิดริดสีดวงจมูกและช่วยลดขนาดและการอักเสบของไซนัสได้ จึงจะนำส่วนของเกสรและกลีบของบัวหลวงมาสกัดสารเหล่านี้เพื่อนำไปต่อยอดใช้ประโยชน์จริง
และเราได้แนวคิดจากยาพ่นจมูกชนิดต่างๆที่ใช้รักษาโรคจมูกอักเสบซึ่งนำส่งยาเข้าสู่โพรงจมูกเพื่อความง่ายต่อการขนส่งและเข้าถึงส่วนที่เป็นปัญหาโดยตรง จึงนำมาซึ่งแนวคิดเหล่านี้เพื่อแก้ปัญหาเพื่อช่วยเหลือผู้ป่วยโรคริดสีดวงจมูก