ตัวแบบเชิงคณิตศาสตร์ของการระบาดโรคพยาธิใบไม้ตับ ในภูมิภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชื่อนักเรียนผู้จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์

จิณห์นิภา ทิพย์ศิริ, ตราวุทธิ์ เรืองชัยเจริญ, ชินกฤต ฤทธิ์รักษา

อาจารย์ที่ปรึกษาโครงงานวิทยาศาสตร์

ชุมพล ชารีแสน

โรงเรียนที่กำกับดูแลโครงงานวิทยาศาสตร์

โรงเรียนกาฬสินธุ์พิทยาสรรพ์

ปีที่จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์

พ.ศ. 2566

บทคัดย่อโครงงานวิทยาศาสตร์

ในโครงงานนี้ได้สร้างแบบเชิงคณิตศาสตร์เพื่ออธิบายการแพร่ระบาดของโรคพยาธิใบไม้ตับในภูมิภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ซึ่งมาจากพฤติกรรมการกินปลาลุ่มแม่น้ำจืดในลักษณะกึ่งสุกกึ่งดิบของประชากรกลุ่มเสี่ยง โดยพิจารณาประชากรพาหะของโรคคือปลาในลุ่มแม่น้ำจืด (It) และแบ่งประชากร เป็น 5 กลุ่ม คือ ประชากรกลุ่มเสี่ยง (S) ประชากรผู้เป็นโรคพยาธิใบไม้ในตับ (I) ประชากรผู้เป็นโรคมะเร็งท่อน้ำดี (D) ประชากรผู้ที่หายจากการเป็นโรคพยาธิใบไม้ในตับ (R1) และประชากรผู้หายจากโรคมะเร็งท่อน้ำดี (R2) จากนั้นวิเคราะห์ตัวแบบโดยดำเนินการเพื่อให้ได้จุดสมดุลและเสถียรภาพของจุดสมดุล ค่าระดับการติดเชื้อพื้นฐาน R0 ได้ถูกคำนวณเพื่อใช้เป็นเงื่อนไขสำหรับเสถียรภาพของระบบ เมื่อ R0<1 จะสามารถจำกัดโรคได้ในประชากรกลุ่มเสี่ยง ในขณะที่โรคยังคงมีอยู่เมื่อR0 >1 โดยใช้ความรู้เรื่อง อนุพันธ์และเมทริกซ์