ฟองน้ำจากก้านผักตบชวาเพื่อใช้ในการปลูกพืชไฮโดรโพนิกส์
- ชื่อนักเรียนผู้จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์
สิริยากร ไชยแสง, ศุภกร ยิ่งธงชัย, วิลาสินี แสงโทโพธิ์
- อาจารย์ที่ปรึกษาโครงงานวิทยาศาสตร์
อาริศรา อรรคษร
- โรงเรียนที่กำกับดูแลโครงงานวิทยาศาสตร์
- ปีที่จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์
บทคัดย่อโครงงานวิทยาศาสตร์
การปลูกพืชแบบไฮโดรโพนิกส์ หรือ การปลูกพืชไร้ดินกำลังเป็นที่นิยมกันอย่างกว้างขวาง โดยจะเป็นการปลูกพืชที่ใช้พื้นที่น้อยหรือพื้นที่ ที่มีอย่างจำกัดให้เกิดประโยชน์สูงสุด สามารถดูแลรักษาระบบง่าย ทั้งยังเป็นระบบที่สามารถควบคุมคุณภาพผลผลิตให้มีคุณภาพสูง รวมทั้งปลอดจากสารเคมีและสารกำจัดศัตรูพืช ลดปัญหาการใช้สารเคมีในการกำจัดศัตรูพืช ผักที่ปลูกจะเป็นผักปลอดสารพิษและสิ่งปนเปื้อนจากดิน อีกทั้งการปลูกและ การจัดการต่างๆ ไม่ยุ่งยากอย่างที่คิด ทุกคนสามารถปลูกเองได้ทุกครัวเรือน เพื่อบริโภคภายในครอบครัว ทำให้ได้บริโภคผักที่สด สะอาดปลอดภัย และช่วยเสริมสร้าง สุขภาพร่างกายให้แข็งแรง แต่ผู้ปลูกต้องมีความรู้ความเข้าใจเบื้องต้นและความเอาใจใส่เป็นอย่างดี เพื่อให้ผักได้รับความเข้มแสงคงที่ น้ำและสารละลายธาตุอาหารพืชต่อเนื่อง ถ้าขาดปัจจัยเหล่านี้จะทำให้ผักไม่เจริญเติบโต
การปลูกพืชแบบไฮโดรโพนิกส์สามารถได้รับสารละลายธาตุอาหารผ่านทางรากโดยตรง นำไปใช้ได้ทันที ผักโตเร็ว สามารถปลูกได้ทุกสภาวะ ย่นเวลาเก็บเกี่ยว ผลิตได้สม่ำเสมอต่อเนื่อง ไม่มีปัญหาเกี่ยวกับศัตรูพืชที่เกิดจากดินจึงไม่ต้องใช้สารพิษเพื่อจำกัดแมลง เป็นระบบปลูกผักไร้ดินระบบน้ำถาดไหลหมุนเวียน
พืชที่นิยมปลูกแบบ Hydroponics กว่า 90 % เป็นประเภทพืชผักที่ใช้รับประทานในชีวิตประจำวัน อาทิ ผักสลัดหรือผักกาดหอมต่างประเทศ ในอดีตที่ต้องนำเข้ากิโลกรัมละหลายร้อยบาท แต่ปัจจุบันสามารถลดการนำเข้าได้เกือบ 100 % นอกจากนี้ยังเป็นพืชผักประเภทกลุ่มผักตะวันออก เช่น คะน้า กว้างตุ้ง คะน้าฮ่องกง ผักกาดขาว เป็นต้น
พบว่าในขั้นตอนการเพาะกล้าจะต้องมีการใช้ฟองน้ำซึ่งเป็นฐานรองปลูกแทนการใช้ดิน ซึ่งฟองน้ำนี้มีส่วนของพอลิเมอร์สังเคราะห์ เมื่อใช้งานแล้วทิ้งก็จะกลายเป็นขยะพลาสติกย่อยสลายได้ยากมาก ใช้เวลานาน
ภายในก้านของผักตบชวานั้นมีลักษณะคล้ายฟองน้ำ คือมีรูและดูดซับความชื้นได้ดี ผู้ศึกษาจึงได้แนวคิดในการสร้างฟองน้ำจากผักตบชวา เพราะผักตบชวามีโปแตสเซียมอยู่มากเป็นพิเศษ นอกจากนี้ยังมีธาตุไนโตรเจนและฟอสฟอรัสอีกพอสมควร ซึ่งจะเป็นประโยชน์เมื่อฝังฟองน้ำจากผักตบชวาลงไปในดินก็กลายเป็นปุ๋ยได้