วัสดุเพาะต้นกล้าจากไคโตซานครัยโอเจล

ชื่อนักเรียนผู้จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์

ปาณิศา ชัยกิจ, ปวีณา วงศ์ปาน, ธีรัตม์ คงกระพันธ์

อาจารย์ที่ปรึกษาโครงงานวิทยาศาสตร์

เกศรินทร์ ชูม้อง, สะเราะ นิยมเดชา

โรงเรียนที่กำกับดูแลโครงงานวิทยาศาสตร์

โรงเรียนมอ.วิทยานุสรณ์ สุราษฎร์ธานี

ปีที่จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์

พ.ศ. 2561

บทคัดย่อโครงงานวิทยาศาสตร์

การปลูกพืชด้วยระบบไฮโดรโปนิกส์ (Hydroponics) หรือการปลูกพืชโดยไม่ใช้ดิน (Soilless Culture) เป็นวิธีการปลูกพืชที่ได้รับความนิยมอย่างมากในปัจจุบัน ซึ่งพืชจะได้รับน้ำและอาหารที่ต้องการจากสารละลายธาตุอาหารโดยตรงจากผู้ปลูก เทคนิคการปลูกพืชวิธีนี้นิยมปลูกทั้งในพื้นที่เมืองและพื้นที่เกษตรกรรม เนื่องจากสามารถปลูกพืชได้ในพื้นที่ที่มีขนาดประหยัด ควบคุมสภาพแวดล้อมต่างๆที่เกี่ยวข้องกับการเจริญเติบโตของพืชได้ง่าย ประหยัดเวลา แรงงาน และได้ผลผลิตที่มีคุณภาพสูงอย่าง สม่ำเสมอ (เยาวพา และนิสา 2552) พืชที่เป็นที่นิยมในการปลูกด้วยวิธีไฮโดรโปนิกส์ คือพืชประเภทพืชผัก (Vegetables) เนื่องจากเป็นพืชที่เจริญเติบโตได้รวดเร็วและให้ผลผลิตได้ในช่วงอายุ โดยขั้นตอนสำคัญในการปลูกผักไฮโดรโปนิกส์ คือ ขั้นตอนการเพาะเมล็ด ซึ่งสามารถทำได้หลายวิธี และวิธีการหนึ่งที่ได้รับความนิยมอย่างมากในปัจจุบัน คือ การใช้ฟองน้ำหรือโฟมสำหรับเพาะเมล็ด เป็นวิธีการที่สะดวกและมีประสิทธิภาพสูง เนื่องจากฟองน้ำเป็นพอลิเมอร์ที่มีความเป็นรูพรุนสูง ดูดซับน้ำได้ดี อากาศผ่านเข้าออกได้ตลอดและรากพืชสามารถงอกและแทงทะลุผ่านได้ แต่อย่างไรก็ตามฟองน้ำปกติที่ใช้กันส่วนใหญ่ทำมาจาก พอลิยูรีเทน (Polyurethane Foam) เป็นพอลิเมอร์ที่ใช้สารตั้งต้นจากผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการกลั่นน้ำมันดิบ ซึ่งพอลิเมอร์เหล่านี้ไม่สามารถย่อยสลายได้หรือใช้เวลานานในการย่อยสลาย ดังนั้นการนำฟองน้ำมาใช้ในการเพาะเมล็ดจึงเป็นการเพิ่มขยะพลาสติกและทำลายสิ่งแวดล้อม ดังนั้นโครงงานวิจัยชิ้นนี้จึงต้องการพัฒนาวัสดุสำหรับเพาะเมล็ดที่ทำมาจากวัสดุจากธรรมชาติ เช่น ไคโตซานซึ่งเป็นสารที่สามารถสกัดได้ง่ายจากเปลือกกุ้ง เปลือกหอย แกนหมึก หรือเปลือกปู ซึ่งมีปริมาณมากและหาได้ง่ายในภาคใต้โดยเฉพาะอย่างยิ่งในจังหวัดสุราษฏร์ธานี สามารถย่อยสลายได้ตามธรรมชาติ นอกจากนี้ในไคโตซานที่สกัดได้ยังมีธาตุอาหารพวกสารประกอบ คาร์บอน ไนโตรเจน ที่พืชสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้อีกด้วย โดยวัสดุปลูกที่ทำจากไคโตซานจะเตรียมให้อยู่ในรูปของครัยโอเจล ซึ่งมีลักษณะเป็นรูพรุน ทำให้มีสมบัติในการระบายอากาศได้ เป็นพอลิเมอร์ที่ดูดซับน้ำได้ดี และมีลักษณะนุ่มทำให้รากของพืชสามารถแทงทะลุผ่านได้เช่นเดียวกับฟองน้ำที่ใช้เพาะเมล็ด โดยจะศึกษาการเจริญเติบโตของต้นอ่อน ตั้งแต่เริ่มงอกจากเมล็ด จนกระทั่งกลายเป็นต้นอ่อนเป็นระยะเวลา 1 สัปดาห์ โดยวัดปริมาณการงอกของเมล็ด เวลาในการงอก ขนาดของต้นอ่อน น้ำหนักสดและน้ำหนักแห้งของต้นอ่อน เปรียบเทียบการเจริญเติบโตของต้นกล้าที่เพาะในฟองน้ำทางการค้าและต้นกล้าที่ปลูกในวัสดุไคโตซานครัยโอเจล จากนั้นเปรียบเทียบข้อมูลที่ได้โดยใช้หลักการทางสถิติ