ประสิทธิผลของปุ๋ยไนโตรเจนละลายช้าจากแหนแดงเคลือบผิวด้วยฟิล์มจากเห็ดเรืองแสงต่อการเจริญเติบโต และกำจัดไส้เดือนฝอยในมะเขือเทศ
- ชื่อนักเรียนผู้จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์
ปวเรศ อินนุพัฒน์, สุรยุทธ สุนทรางกูล, ชยุต สรรพขาว
- อาจารย์ที่ปรึกษาโครงงานวิทยาศาสตร์
กุลธิดา ขันสุข
- โรงเรียนที่กำกับดูแลโครงงานวิทยาศาสตร์
- ปีที่จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์
บทคัดย่อโครงงานวิทยาศาสตร์
การปลูกมะเขือเทศและพริกมักจะเจอปัญหาโรคต่าง ๆ ซึ่งส่งผลกระทบต่อชาวสวนและคนที่ปลูกพืชเหล่านี้ โดยเฉพาะโรครากปม ทำให้รากของพืชที่ปลูกมีรูปร่างผิดปกติ ผล ลำต้นมีรูปร่างเหี่ยว แคระเกร็น สาเหตุเกิดจากไส้เดือนฝอยที่อยู่ในดิน
ปัจจุบันได้มีการใช้เห็ดเรืองแสงในการกำจัดและป้องกันไส้เดือนฝอยรากปมในต้นพริกจนสำเร็จแต่ต้นมะเขือเทศยังพบปัญหาในการกำจัดและการป้องกันอยู่ จึงส่งผลต่อผลผลิตมะเขือเทศอย่างมาก ในบรรดาโรคที่เกิดจากไส้เดือนฝอยทั้งหมดนั้นโรครากปมที่เกิดจากไส้เดือนฝอยสกุล Meloidogyne spp. จะพบบ่อยและทำความเสียหายให้กับ มะเขือเทศมากที่สุด
คณะผู้วิจัยจึงมีการศึกษาวีธีการทางชีวภาพที่จะช่วยกำจัดไส้เดือนฝอย และพบว่าเห็ดเรืองแสงสปีชีส์ Neonothopanus nambi มีลักษณะคล้ายกับเห็ดนางรม เป็นเห็ดมีพิษ พบในบริเวณที่มีความชื้นสูงในช่วงที่ฝนตกหนัก สามารถสร้างสารออกฤทธิ์ทางชีวภาพที่สำคัญ คือ Aurisin A (ออริซิน เอ) จากเส้นใยของเห็ดและน้ำเลี้ยงเชื้อ (culture filtrate) สารพิษจากเห็ดเรืองแสงนี้เป็นประโยชน์ต่อการควบคุมไส้เดือนฝอยรากปมในพืชได้
จากเหตุผลดังกล่าวทำให้คณะผู้วิจัยสนใจเพิ่มเติมเพื่อแก้ปัญหาโรครากปมจากไส้เดือนฝอยในพืชจึงปรับเปลี่ยนวิธีการกำจัดให้อยู่ในรูปแบบปุ๋ยไนโตรเจนซึ่งใช้แหนแดงเป็นองค์ประกอบหลักในการผลิต เนื่องจากใบของแหนแดงมีโพรงใบซึ่งมีสาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงินที่ตรึงไนโตรเจนอาศัยอยู่ เมื่อนำมาวิเคราะห์ธาตุอาหารพบว่ามีไนโตรเจนเป็นองค์ประกอบสูง ดังนั้นแหนแดงจึงเปรียบเสมือนโรงงานผลิตปุ๋ยไนโตรเจนทางชีวภาพที่สามารถใช้ทดแทนหรือลดการใช้ปุ๋ยเคมีได้อย่างมีประสิทธิภาพ และยังช่วยเพิ่มอินทรียวัตถุให้แก่ดินด้วย อีกทั้งปุ๋ยไนโตรเจนจากแหนแดงดังกล่าวมานี้ยังชะลอการปลดปล่อยแร่ธาตุออกมาที่ละน้อยเนื่องจากมีเรซินเคลือบซึ่งผลิตมาจากเห็ดเรืองแสง เพื่อป้องกันและกำจัดไส้เดือนฝอยในต้นมะเขือเทศด้วย โดยปุ๋ยแหนแดงที่มีเรซินจากเห็ดเรืองแสงเคลือบ ที่ทางผู้วิจัยได้ทำขึ้นนี้ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการเจริญเติบโตและป้องกันไส้เดือนฝอยในต้นมะเขือเทศ