คาเฟอีนแบบพ่น

ชื่อนักเรียนผู้จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์

ปาริชาติ แสนทะนี

อาจารย์ที่ปรึกษาโครงงานวิทยาศาสตร์

เดชฤทธิ์ ปาระรักษ์ชูโชติ

โรงเรียนที่กำกับดูแลโครงงานวิทยาศาสตร์

โรงเรียนวิทยาศาสตร์จุฬาภรณราชวิทยาลัย พิษณุโลก

ปีที่จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์

พ.ศ. 2566

บทคัดย่อโครงงานวิทยาศาสตร์

คาเฟอีนเป็นสิ่งที่ซึ่งทำให้ร่างกายตื่นตัวและมีสมาธิ เป็นสารเมทิลแซนทีน (methylxanthine)ซึ่งเป็นแซนทีนแอลคาลอยด์ เป็นสารที่มีรสขม ไม่มีกลิ่น พบได้ในพืชหลายชนิด ได้แก่ เมล็ดกาแฟ,ชาโก้โก้และกาเฟอีนยังใช้เป็นส่วนผสมของกาเฟอีนที่มีสูตรโครงสร้างคล้ายคลึงกับแอดีโนซีน (adenosine) ซึ่งเป็นสารสื่อประสาทชนิดหนึ่งในสมอง มีฤทธิ์กระตุ้นระบบประสาทส่วนกลางสารในกลุ่มแซนทีนเเอลคาลอยด์ที่มีโครงสร้างคล้ายคลึงกับแอดิโนซีน(Adenosine)ซึ่งเป็นสารสื่อประสาทชนิดหนึ่งในสมอง โมเลกุลของคาเฟอีนจึงสามารถจับกับตัวรับแอดิโนซีน(adenosine receptor)ในสมองและยับยั้งการทำงานของแอดิโนซีนได้ ผลโดยรวมคือทำให้มีการเพิ่มการทำงานของสารสื่อประสาทโดปามีน(dopamine)ซึ่งทำให้สมองเกิดการตื่นตัว โดยคาเฟอีนจะถูกดูดซึมที่กระเพาะอาหารและลำไส้ใหญ่โดยจะใช้เวลา 45 นาทีขึ้นไปหลังบริโภค แต่การให้ยาโดยการสูดดม (inhalation)วิธีการนี้ทำให้ได้ plasma concentration ที่รวดเร็วเพราะปวดมีพื้นที่ผิวมากและมีการไหลเวียนของเลือดมาก นอกจากได้ผลทาง systemic effect แล้ว ยาบางอย่างที่บริเวณหลอดลมหรือปอดโดยตรง เมื่อให้ทางการสูดดมสูดดมก็จะเป็นผลดีเพราะช่วยลด การเกิดsystemic side effect ลงได้ เลยสามารถรับคาเฟอีนได้ไวมากขึ้นแล้วออกฤทธิ์ไวขึ้น