คำสันธาน

  • คำสันธาน  คือ  คำที่ใช้เชื่อมถ้อยคำให้มีเนื้อหาเป็นเรื่องเดียวกัน  หรือทำให้ประโยคมีความสละสลวยขึ้น  นั่นเอง

คำสันธานแบ่งตามลักษณะของคำที่นำมาใช้

  • คำสันธานที่มีลักษณะเป็นคำเดียว  เช่น  ถ้า  เลย  จึง  จน หาก    แต่  และ เมื่อ  เพราะ   เหมือน

  • คำสันธานที่เป็นคำประสม  เช่น นอกจาก   จากนั้น   ยกเว้น  เว้นแต่  ราวกับ  เหมือนกับ   เพราะว่า

  • คำสันธานที่เป็นวลี  เช่น  ถึงอย่างไรก็ตาม  ถึงแม้ว่า

หลักการใช้คำสันธาน

  • เราจะนำคำสันธานไปใช้ให้ประโยคมีความสละสลวย หรือเป็นเนื้อหาเดียวกัน   ทำได้ในหลายลักษณะ  ดังนี้

1. ใช้เชื่อมประโยค 2 ประโยค  ที่ในประโยคประธานทำกริยาเดียวกัน  ให้สังเกตคำว่า  “กับ”  “และ”  “อยู่”  ในประโยค

  • ตัวอย่าง

      แม่กินน้ำกับกินนม      แยกได้เป็น 2 ประโยค คือ
    
      ประโยคที่ 1  แม่กินน้ำ 
    
      ประโยคที่ 2  แม่กินนม  
    
      โดยมีคำ “กับ” ซึ่งเป็นคำสันธานอยู่ระหว่างประโยค
    
      สมชายเห็นเด็กถือขนมปังและขนมกล้วย
    

2. ใช้เชื่อมประโยคเกี่ยวกับเวลา   ให้สังเกตคำว่า  “พอ....ก็”  , “ เมื่อ......จึง”

  • ตัวอย่าง

    • พอถึงโรงเรียนฝนก็ตก

    • เมื่อถึงโรงเรียนแล้วฝนจึงตก

3. ใช้เชื่อมความขัดแย้งกัน  ให้สังเกตคำว่า  “แต่”  “แต่ว่า”

  • ตัวอย่าง

    • แม่ชอบกินน้ำหวานแต่ไม่ชอบกินน้ำแดง

    • มานะจะไปดูหนังแต่ว่าแม่ไม่อนุญาต

4. ใช้แสดงความเปรียบเทียบ  ให้สังเกตคำว่า  “เหมือน”   “เหมือนกับ”  “อย่าง”  “ราวกับ”

  • ตัวอย่าง

    • เธอสวยเหมือนนางฟ้า

    • น้ำขมเหมือนกับบระเพ็ด

    • ปิติขับรถช้าราวกับเต่าคลาน

    • ฝนตกราวกับฟ้ารั่ว

5.  ใช้แสดงความหมายถึงสิ่งที่จะทำ  ให้สังเกตคำว่า  “จากนั้น”

  • ตัวอย่าง

    • วันนี้ไม่ว่างต้องทำการบ้าน จากนั้นต้องทำอาหารอีก

    • สุดาไปเชียงใหม่จากนั้นต้องไปเชียงรายด้วย

6. ใช้เชื่อมเพื่อให้เลือกสิ่งใดสิ่งหนึ่ง  ให้สังเกตคำว่า  “หรือ”

  • ตัวอย่าง

    • เธอจะกินก๋วยเตี๋ยวหรือกินข้าว

7.  ใช้เชื่อมเพื่อการแบ่งรับแบ่งสู้   ให้สังเกตคำว่า     “ถ้าหาก”  ,  “ถ้า...ก็”

  • ตัวอย่าง

    • ถ้าหากพ่อไม่มาฉันก็จะไปบ้านเพื่อน

    • ถ้ารถไม่ติดฉันก็จะไปตลาด

8. ใช้เชื่อมกันในเชิงสาเหตุ-ผลลัพธ์   ให้สังเกตคำว่า  “จึง” ในประโยค

  • ตัวอย่าง

    • พ่อค้ากักตุนข้าวข้าวจึงแพง

    • แม่เป็นห่วงลูกจึงมาเฝ้าลูกที่โรงพยาบาล

คำสันธานคู่

  • ตัวอย่าง

    • คำว่า  เมื่อ....ก็  ,ถ้า.....ก็  ,  เพราะฉะนั้น......จึง  พอ...ก็  ฯลฯ  ซึ่งการใช้จะแยกใช้คำละประโยค เราจะเรียกคำสันธานลักษณะนี้ว่า “สันธานคู่”