แผนงานสร้างกระบวนการเรียนรู้

การสร้างภาวะความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อให้สามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้นั้น จำเป็นที่จะต้องมีการสร้างกระบวนการเรียนรู้อย่างเข้มข้นที่เปิดโอกาสให้บุคคลหรือกลุ่มบุคคลที่สนใจสามารถเข้าร่วมเรียนรู้ โดยอาจจัดสัมมนาฝึกอบรม หรือสัมมนาเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม ที่เน้นการสร้างกระบวนการเรียนรู้ แลกเปลี่ยนข้อคิดเห็นและประสบการณ์ระหว่างผู้เข้าร่วม ผ่านกระบวนการไตร่ตรองและเรียนรู้จากการปฏิบัติ หรือประสบการณ์ของผู้อื่น จนสามารถตระหนักถึงประโยชน์ที่จะได้รับจากการนำหลักเศรษฐกิจพอเพียงไปใช้แล้วเกิดการปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์ น้อมนำเอาเศรษฐกิจพอเพียงไปใช้ในการดำเนินชีวิตต่อไป

การสร้างหลักสูตรและกระบวนการเรียนรู้ในระดับบุคคลจะนำไปสู่การสร้างคนที่มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียง การดำเนินการจะเน้นกลุ่มเป้าหมายที่ชัดเจนเช่น ผู้บริหารผู้นำชุมชน วิทยากรกระบวนการ ครู ข้าราชการ ทหาร ตำรวจ นักการเมือง เป็นต้น เพื่อนำไปสู่การสร้างเครือข่ายภาคีที่เข้มแข็งและสามารถเป็นแกนในการผลักดันให้เกิดกระบวนการเปลี่ยนแปลงในกลุ่มที่หลากหลาย และในภูมิภาคต่างๆ ทั่วประเทศ รวมทั้งผลักดันให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ในเชิง ร่วมคิด ร่วมทำ และร่วมรับผิดชอบ ระหว่างเครือข่าย ให้มีส่วนร่วมในการพัฒนาและแก้ไขปัญหาบนพื้นฐานเศรษฐกิจพอเพียงมากขึ้น

ตัวอย่างกิจกรรมหลักของการพัฒนาหลักสูตรและสร้างการเรียนรู้ อาทิ

  • พัฒนาส่งเสริมนักวิชาการนักวิจัย ให้มีความเชี่ยวชาญในเรื่องปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โดยพัฒนาหลักสูตรระยะสั้นและหลักสูตรต่อเนื่องที่เทียบเท่าการศึกษาในระดับปริญญาโทและเอก วิชาทางเลือก แนวทางการพัฒนาของประเทศไทย ในคณะต่างๆ โดยเฉพาะ คณะเศรษฐศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ คณะรัฐศาสตร์ และหลักสูตรบริหารจัดการ (Master of Business Administration) ในสถาบันการศึกษาทั่วประเทศ เพื่อเปิดโอกาสให้ผู้สนใจศึกษาวิจัยและเรียนรู้ เพื่อสร้างฐานข้อมูลและขยายผลเกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียง

  • พัฒนาวิชาเศรษฐกิจพอเพียงให้เป็นส่วนหนึ่งของหลักสูตรการเรียนในหรือนอกระบบ ทั้งสายสามัญและสายอาชีพ ในทุกระดับ ทั้งระดับอนุบาล ประถมศึกษา มัธยมศึกษา และระดับอาชีวศึกษา โดยให้บรรจุอยู่ในวิชาของโรงเรียนและสถาบันการศึกษาทั่วประเทศ

  • ออกแบบและริเริ่มให้มีชุดกระบวนการเรียนรู้ของหน่วยองค์กรที่มีศักยภาพที่จะจัดให้มีการเรียนรู้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ซึ่งประกอบด้วยหลักสูตร เนื้อหา วิธีการ เอกสาร อุปกรณ์ และสื่อต่างๆ ที่เหมาะสมกับแต่ละกลุ่มเป้าหมาย ตลอดจนสร้างความพร้อมให้แต่ละกลุ่มเป้าหมาย สามารถนำไปดำเนินการหรือเผยแพร่ต่อได้ด้วยตนเองรวมถึงการจัดทำกระบวนการติดตามผลอย่างต่อเนื่อง โดยกลุ่มเป้าหมายเบื้องต้น มีดังนี้

    • ผู้บริหารระดับสูงของหน่วยงานรัฐและเอกชน เช่น เน้นกลุ่มเป้าหมายในระดับผู้นำการเปลี่ยนแปลงกลุ่มผู้กำหนดนโยบาย นักการเมือง ผู้บริหารองค์กรและบริษัทต่างๆ

    • ผู้นำชุมชน เจ้าหน้าที่ในระดับท้องถิ่น วิทยากรกระบวนการในพื้นที่ ผ่านการพัฒนากิจกรรมในพื้นที่อย่างเป็นระบบโดยคำนึงถึงศักยภาพของชุมชน

    • สร้างจิตสำนึกแก่ข้าราชการ เพื่อให้ปรับวิถีการดำเนินชีวิต รวมถึงจัดเตรียมนโยบาย แผนงานหรือโครงการต่างๆ ให้สอดคล้องกับหลักเศรษฐกิจพอเพียง โดยเน้นพัฒนาและแก้ไขปัญหาด้านสังคมเศรษฐกิจและจิตใจควบคู่กันไป

    • วิทยากรหรือครู เพื่อให้สามารถนำหลักเศรษฐกิจพอเพียงไปใช้ในดำเนินชีวิต จนสามารถถ่ายทอดได้อย่างถูกต้องและปลูกฝังความรู้ความเข้าใจไปให้เศรษฐกิจพอเพียงเด็กและเยาวชนรุ่นหลัง สอนให้เด็ก คิดเป็น เข้าใจในหลักเหตุผล มีความคิดในเชิงสร้างสรรค์บนพื้นฐานของศีลธรรมและการพัฒนาจิตใจควบคู่กันไป

สร้างจิตสำนึกแก่นักการเมือง ในการออกกฎหมายและข้อบัญญัติต่างๆ หรือดำเนินวิถีทางการเมืองให้ยึดมั่นอยู่บนพื้นฐานของความพอเพียงและผลประโยชน์ของส่วนรวม มีทัศนคติและความคิดที่ดี บนพื้นฐานของความพอเพียง สุจริต มีความเพียรและมีสติในการทำกิจการต่างๆ เพื่อสังคมและประเทศชาติ

จัดทำกรณีศึกษาตัวอย่างที่เหมาะสม (Best practices) และถอดรูปแบบ/บทเรียน เกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียงในภาคธุรกิจเอกชนระดับต่างๆ ทั้งขนาดใหญ่ และ SMEs และสังเคราะห์เงื่อนไขที่นำไปสู่ความสำเร็จที่จะดำเนินธุรกิจบนพื้นฐานของเศรษฐกิจพอเพียง ตลอดจนประโยชน์ที่เกิดขึ้นจากวิถีปฏิบัติดังกล่าว เพื่อพัฒนาเป็นฐานความรู้ประกอบการนำไปใช้ในการอธิบายเพื่อให้เกิดความเข้าใจ โดยสามารถถ่ายทอดบทเรียนได้อย่างเป็นรูปธรรมและประชาสัมพันธ์ให้เกิดผลทางปฏิบัติ ตลอดจนพัฒนาตัวชี้วัดความพอเพียงในการขับเคลื่อนความพอเพียงของการดำเนินธุรกิจ (Key Performance Indicator : KPI) ตามแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง

จัดสัมมนาระหว่างภาคีโดยใช้กรณีศึกษาที่รวบรวมได้เป็นสื่อในการสร้างประสบการณ์ร่วมให้กลุ่มเป้าหมาย ในการหาแนวทางการประยุกต์ใช้เศรษฐกิจพอเพียงในระดับต่างๆ โดยขยายความเข้าใจและแลกเปลี่ยนประสบการณ์จากตัวอย่างประสบการณ์จริง ทั้งที่ประสบความสำเร็จและไม่สำเร็จที่นำมาเสนอให้เห็นถึงวิธีการประยุกต์ใช้ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในหลากหลายแง่มุม