การศึกษาสัณฐานวิทยาเพื่อสังเกตการพลิกตัวของเยื่อหุ้มเมล็ดรวมถึงปัจจัยภายนอกที่ส่งผลต่อการดีดตัวของเมล็ดส้มกบ (Oxalis sp.) และการจำลองการดีดตัวแบบโดมิโน่จากโครงสร้างของฝัก เพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนาระบบดีดวัตถุในอนาคต

ชื่อนักเรียนผู้จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์

ธัญพร อินทรัตน์, ธนัชพร ศรีท้าว, ณัฏฐ์กฤตา ศรีวิบูลย์กุล

อาจารย์ที่ปรึกษาโครงงานวิทยาศาสตร์

มนัส สิทธิโชคธรรม

โรงเรียนที่กำกับดูแลโครงงานวิทยาศาสตร์

โรงเรียนวิทยาศาสตร์จุฬาภรณราชวิทยาลัย เพชรบุรี

ปีที่จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์

พ.ศ. 2566

บทคัดย่อโครงงานวิทยาศาสตร์

ต้นส้มกบ (Oxalis corniculata Linn) เป็นวัชพืชชนิดหนึ่งที่พบได้ทั่วไปในทุกภูมิภาคของประเทศไทย ซึ่งจุดเด่นที่สำคัญคือฝักของต้นส้มกบที่ภายในมีเมล็ดเรียงตัวกัน และสามารถดีดตัวได้อย่างรวดเร็วไปไกล เพื่อใช้ในการขยายพันธุ์ เพียงแค่มีแรงมากระทำ โดยกระบวนการดีดตัวของเมล็ดดังกล่าวจะเป็นแบบต่อเนื่องเหมือนโดมิโนด้วย ดังนั้นคณะผู้จัดทำจึงวางแผนในการศึกษาเพื่ออธิบายปรากฏการณ์ดังกล่าว โดยศึกษาสัณฐานวิทยาของฝักและเมล็ด รวมถึงองค์ประกอบ ลักษณะการแตกและพลิกตัวของเยื่อหุ้มเมล็ด ซึ่งเป็นตัวการสำคัญของการดีดตัว เพื่อให้ทราบกลไกที่เกิดขึ้น อีกทั้งยังศึกษาปัจจัยภายนอกต่างๆที่ส่งผลให้เกิดการดีดตัวของเมล็ด ได้แก่ แรงที่กระทำ อุณหภูมิ ความชื้นและความเร็วลม ซึ่งจากการศึกษาในเบื้องต้นพบว่าเปลือกหุ้มเมล็ดเมื่อแตกออกเนื่องจากสิ่งเร้าต่างๆ จะมีการดีดตัวคล้ายกับสปริงส่งผลให้เมล็ดเคลื่อนที่ออกไปแบบโพรเจคไทล์ ซึ่งทางกลุ่มผู้วิจัยจะได้ใช้ข้อมูลจากการสังเกต เช่น ระยะทางในการดีดตัว น้ำหนักและขนาดของเมล็ด ประกอบกับการใช้โปรแกรมการจำลอง เพื่อคำนวณหาค่านิจสปริงตามหลักฟิสิกส์ เพื่อนำไปใช้อธิบายการดีดตัวดังกล่าว ซึ่งจะสามารถนำไปประยุกต์ใช้เป็นระบบการดีดวัตถุที่มีประสิทธิภาพต่อไปในอนาคตได้