การศึกษาประสิทธิภาพสารสกัดใบยูคาลิปตัสร่วมกับใบสะเดาที่ออกฤทธิ์กำจัดลูกน้ำยุงในแหล่งน้ำที่แตกต่างกัน

ชื่อนักเรียนผู้จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์

ชุติมา หงษ์เจริญไทย, วรันธร วานิชนาม

อาจารย์ที่ปรึกษาโครงงานวิทยาศาสตร์

พรพิมล มุกสุวรรณ, ปริตา วรรณะศิลปิน

โรงเรียนที่กำกับดูแลโครงงานวิทยาศาสตร์

โรงเรียนวิทยาศาสตร์จุฬาภรณราชวิทยาลัย พิษณุโลก

ปีที่จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์

พ.ศ. 2563

บทคัดย่อโครงงานวิทยาศาสตร์

ในปีพ.ศ.2563 พบผู้ป่วยโรคไข้เลือดออกจำนวน 10,093 คน และเสียชีวิตจำนวน 9 คน มีอัตราการติดโรคคิดเป็น 15.22 ต่อหนึ่งแสนคน (กรมควบคุมโรค, 2563) ซึ่งผู้คนส่วนมากมักจะมีความคิดว่าโรคที่เกิดจากยุง หรือโรคที่มียุงเป็นพาหะนั้น สามารถเป็นได้เฉพาะฤดูฝน เช่น โรคไข้เลือดออก โรคชิคุนกุนย่า โดยมีพาหะคือยุงลาย โรคมาลาเรีย พาหะคือยุงก้นปล่อง โรคเท้าช้าง และโรคไข้สมองอักเสบ พาหะคือยุงรำคาญ เนื่องจากยุงมักจะวางไข่และอยู่อาศัยในบริเวณที่มีความชื้นหรือบริเวณน้ำขัง แต่จริง ๆ แล้วโรคที่เกิดจากยุงเป็นพาหะนั้น สามารถเป็นได้ทุกช่วงเวลาและทุกฤดูกาล เพียงแต่มีโอกาสในการเกิดที่แตกต่างกัน ซึ่งในผู้ป่วยบางรายมีอาการรุนแรงจนถึงแก่ชีวิต ซึ่งความรุนแรงของโรคเหล่านี้เป็นสิ่งที่ควรตระหนักถึง ดังนั้นการกำจัดยุงจึงเป็นสิ่งที่ควรกระทำแต่ก็ไม่ควรทำให้สูญพันธ์จนห่วงโซ่อาหารขาดความสมดุล

ปัจจุบัน ตามท้องตลาดทั่วไปมีผลิตภัณฑ์และสินค้าต่าง ๆ หลายชนิด หลายรูปแบบที่ใช้สำหรับกำจัดยุงในระยะตัวเต็มวัย เช่น ยาจุดกันยุง โลชั่นทากันยุง สเปรย์กันยุง แผ่นแปะกันยุง เป็นต้น ผลิตภัณฑ์ที่ใช้สำหรับการกำจัดยุงในระยะลูกน้ำ เช่น ทรายอะเบท เป็นต้น ผลิตภัณฑ์ที่ใช้สำหรับการกำจัดยุงในระยะไข่ เช่น กับดักไข่ยุง เป็นต้น ซึ่งบางผลิตภัณฑ์มีส่วนประกอบที่เป็นสารเคมีค่อนข้างมาก อาจทำอันตรายต่อผิวหนังของผู้ใช้บางคนรวมถึงอาจส่งผลต่อสิ่งแวดล้อมตามธรรมชาติอีกด้วย นอกจากนี้อาจมีกลิ่นควันหรือกลิ่นที่ฉุนเกินไป และอาจเป็นละอองฟุ้งกระจาย ทำให้ระคายเคืองตา

คณะผู้จัดทำจึงมีความต้องการที่จะศึกษาสภาพแวดล้อมบริเวณแหล่งน้ำที่พบลูกน้ำยุงอาศัยอยู่เพื่อนำไปสู่การกำจัดลูกน้ำยุงโดยใช้สารสกัดใบยูคาลิปตัสร่วมกับสารสกัดใบสะเดา ซึ่งใบยูคาลิปตัสสามารถพบได้ตามคันนา เมื่อนำไปทำเป็นสารสกัดจึงถือเป็นการนำใบยูคาลิปตัสมาใช้ประโยชน์เนื่องจากใบยูคาลิปตัสมีคุณสมบัติยับยั้งการงอกของเมล็ดพืชและการเจริญเติบโตของพืช ดังนั้นเมื่อใบร่วงลงไปสะสมในแปลงนาก็จะส่งผลกระทบต่อการเจริญเติบโตของข้าว ส่วนใบสะเดาก็สามารถพบได้ทั่วไป สารสกัดใบยูคาลิปตัสร่วมกับใบสะเดาได้ไม่มีสารเคมีเป็นส่วนประกอบ รวมทั้งไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม ทั้งยังลดจำนวนผู้ที่เป็นโรคที่เกิดจากยุงเป็นพาหะอีกด้วย นอกจากนี้การกำจัดยุงตั้งแต่ระยะลูกน้ำสามารถกำจัดได้ง่ายและสามารถเห็นผลได้ชัดเจนกว่าการกำจัดยุงในระยะอื่น ๆ