ไม้ร่มนกจับ-ไม้ล้มเงาหาย
ไม้ร่มนกจับ หมายความว่า ผู้มีวาสนาย่อมมีคนมาพึ่งบารมี เป็นสำนวน ที่มาจากความจริงตามธรรมชาติ ไม้ร่ม คือ ต้นไม้ใหญ่ที่มีใบดกหนา แผ่กิ่งก้าน ให้ความร่มเย็นแก่สรรพสัตว์ทั้งหลาย ต้นไม้ใหญ่ให้ความร่มเย็นมากเพียงใด ก็จะมีนกมาอาศัยมากเพียงนั้น สำนวนนี้ใช้เปรียบกับบุคคลที่มีอำนาจวาสนา มีตำแหน่งหน้าที่การงานดี หรือมีฐานะร่ำรวย มักจะมีผู้คนมาเคารพนบนอบ หรือยอมเป็นข้าทาสบริวาร เช่น เขาได้เลื่อนตำแหน่งเป็นประธานบริษัท จึงมีลูกน้องมาเอาอกเอาใจมากมาย เหมือนไม้ร่มนกจับ
ส่วนไม้ล้มเงาหาย เป็นสำนวนที่มีความหมายตรงข้ามกับไม้ร่มนกจับ หมายความว่า คนที่เคยมีวาสนาเมื่อตกต่ำลงผู้ที่มาพึ่งบารมีก็หายหน้าไป ไม้ล้ม คือ ต้นไม้ใหญ่ที่เคยแผ่กิ่งก้านสาขาให้ความร่มเย็นแก่คนทั่วไป เมื่อ ต้นไม้นั้นโค่นลง หรือตายไป ผู้คนที่เคยมาอาศัยร่มเงาของต้นไม้ก็หายไปด้วย เช่น ประธานบริษัทคนนั้นถูกปลดจากตำแหน่งเพราะบริหารงานผิดพลาด ลูกน้องในบริษัทที่เคยมาห้อมล้อมเอาอกเอาใจก็หายหน้ากันไปหมด เหมือน ไม้ล้มเงาหาย
(นางอัญชลี โพธิ์กิ่ง)