พหลาคาวีชาดก
...ฯลฯ...
อันธรรมดาว่าความกตัญญูเป็นสภาวธรรมให้ได้สมบัติทั้งปวง เทพยดามนุษย์ทั้งหลายย่อมสรรเสริญ
...ฯลฯ...
ส่วนกตัญญุตาเล่า เป็นรากเหง้าของความดีความชอบ เป็นประธานอย่างยิ่งในโลก เมื่อความเป็นคนกตัญญูมีอยู่แล้ว สรรพกุศลทั้งปวงก็ย่อมเจริญรุ่งเรือง เหมือนอย่างลูกโคน้อยมีความกตัญญูต่อมารดา ได้ไปบังเกิดในสวรรค์ด้วยอำนาจความกตัญญูนั้น
เพราะเหตุนั้น สัตบุรุษสาธุชนทั้งหลาย เมื่อปรารถนาสมบัติทั้งปวง จงเป็นคนมีสติปัญญาพิจารณากระทำสัจจะความจริง และขันติความอดใจและกตัญญุตาความเป็นคนรู้จัก คุณที่บุคคลอื่นกระทำไว้แก่ตนเสมอ ๆ ไป
บุคคลผู้ใดจะเข้าไปใกล้บิดามารดาครูบาอาจารย์ จงเป็นผู้ทรมานตนให้ตั้งอยู่ ในความกตัญญู และเป็นผู้กล่าววาจาเป็นสัจจะ และเป็นผู้อดใจแล้ว บุคคลผู้นั้นย่อมได้ประสบความสุขอย่างยิ่งในมนุษยโลกและเทวโลก บรรดาสรรพโรคาพาธทั้งปวงเป็นต้นว่า เป็นโรคใบ้และโรคที่จะต้องปกปิดอวัยวะ โรคหนวก โรคง่อย โรคบอด โรคบ้าหมู โรคเรื้อน โรคปมเปา โรคกราก โรคหืด โรคงูสวัด โรคผอมเหลือง โรคเหล่านี้ย่อมไม่เกิดมีแก่ บุคคลผู้นั้น สรรพความไม่มีโรคทั้งปวงนี้ เป็นผลของความสัจจะ บุคคลผู้นั้นก็จะเลี่ยงหลีกออกไปจากทุกข์ทั้งปวงเสียได้ สรรพสวัสดีก็จะบังเกิดมีแก่บุคคลผู้นั้น อนึ่งความเป็นคนมีองคุลีและเล็บ และพัน และนัยน์ตา และนาสา และโสต ผ่องใสสะอาดงามน่าดู น่าชม บริบูรณ์ไปด้วยอวัยวะน้อยใหญ่ไม่นูนขึ้นไม่ยุบลง เกิดในตระกูลที่มีสติปัญญาว่องไว มีอวัยวะร่างกายกลมกล่อมละมุนละไมหมดจดดี ไม่เข็นคนแตกร้าวบาดหมางกับใคร ๆ และมีปัญญาคมกล้า ไม่ครั่นคร้ามต่อผู้ใด มีวาจาสละสลวย สรรพคุณความดีทั้งปวงนี้ เป็นผลของความอดใจ
อนึ่ง ความเป็นคนมีอายุยืนยาว มีสัณฐานวรรณะผ่องใส มีกำลังกาย มีความสุข จะยืนเดินนั่งนอนก็เป็นสุข ไม่เป็นคนหลงกระทำกาลกิริยา สรรพความสุขทั้งปวงนี้เป็นผลของกตัญญุตา ความเป็นคนกตัญญ