การศึกษาเปรียบเทียบผลิตภัณฑ์เยลลี่จากสารสกัดในเปลือกน้อยหน่า เปลือกเงาะ และเอทานอล เพื่อยับยั้งแบคทีเรียในช่องปาก ซึ่งเป็นสาเหตุของฟันผุ
- ชื่อนักเรียนผู้จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์
รวีพร สิทธิถาวร, เขมิสรา ศิริ
- อาจารย์ที่ปรึกษาโครงงานวิทยาศาสตร์
มลทิรา จีนามูล, พรปวีณ์ ทนสูงเนิน
- โรงเรียนที่กำกับดูแลโครงงานวิทยาศาสตร์
- ปีที่จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์
บทคัดย่อโครงงานวิทยาศาสตร์
ปัญหาในช่องปากเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นกับทุกคน ทุกเพศ ทุกวัย ในช่องปากเราเป็นแหล่งสะสมแบคทีเรียหลากหลายสายพันธุ์ ซึ่งโดยปกติ แบคทีเรียจำนวนมหาศาลจะอยู่รวมกันอย่างสมดุล คือแบคทีเรียดี และแบคทีเรียร้าย แบคทีเรียดีจะคอยยับยั้งไม่ให้แบคทีเรียไม่ดีก่อโรคได้ แต่หากช่องปากเรามีแบคทีเรียร้ายอย่าง Viridans groups streptococci อยู่มากเกินไป ก็อาจส่งผลให้เหงือกและฟันเรามีปัญหาได้เช่นกัน แบคทีเรียในช่องปากจะอยู่รวมกันในแผ่นคราบจุลินทรีย์ หรือคราบพลัค ซึ่งเป็นคราบเหนียวๆ ให้แบคทีเรียได้ยึดเกาะ หากไม่ได้ใช้แปรงหรือไหมขัดฟันทำความสะอาดฟันอย่างเหมาะสม จะทำให้มีคราบสะสมกลายเป็นหินปูน และทำให้เกิดฟันผุได้ สาเหตุหลักที่ทำให้เกิดคราบพลัคคือ แบคทีเรียชนิด Streptococcus mutans. ซึ่งเป็นแบคทีเรียแกมบวก เจริญได้ดีในพื้นที่ที่มีออกซิเจนน้อยเหมือนในช่องปากของเรา แบคทีเรียชนิดนี้จะเปลี่ยนน้ำตาลให้กลายเป็นคราบพลัค และขยายตัวแพร่พันธุ์อยู่ภายในช่องปาก
จากการศึกษาข้อมูลพบว่ามีงานวิจัยที่นำมาอ้างอิงใช้เปลือกมังคุดที่มีสารกลุ่มแทนนิน มาทำเป็นผลิตภัณฑ์เยลลี่ โดยผสมร่วมกับกรด malic หรือกรดแอปเปิล ซึ่งเป็นสารตกแต่งตามธรรมชาติ และผสมกับซอบิทอลที่มีรสชาติหวาน ใช้เป็นสารแทนน้ำตาล เมื่อละลายจะให้ความรู้สึกเย็น โดยนำมาเปรียบเทียบกับเอทานอลในการยับยั้งแบคทีเรียในช่องปาก ซึ่งได้ผลว่า เยลลี่จากเปลือกมังคุดสามารถยับยั้งแบคทีเรียในช่องปากได้ดีกว่าเอทานอล
คณะผู้จัดทำจึงมีความต้องการที่จะต่อยอดและเปรียบเทียบประสิทธิภาพการยับยั้งการเกิดแบคทีเรียในช่องปาก โดยใช้สารสกัดจากเปลือกเงาะโรงเรียนและเปลือกน้อยหน่า นำมาเปรียบเทียบประสิทธิภาพในการยับยั้งเชื้อและเปรียบเทียบกับเอทานอล แล้วเลือกไปทำเยลลี่ เนื่องจากเงาะโรงเรียนเป็นผลไม้ที่เคยมีการสกัดสารชนิดนี้ออกมาใช้ ส่วนน้อยหน่าเป็นผลไม้สีขาวเช่นเดียวกับมังคุด และมีการใช้ส่วนอื่นของน้อยหน่าในการสกัดสารชนิดนี้ออกมา แต่ทั้งสองอย่างยังไม่เคยมีการทดลองสกัดสารชนิดนี้มาใช้ในการยับยั้งแบคทีเรีย ซึ่งสารที่กล่าวถึงนี้ คือ แทนนิน เป็นสารที่พบได้ในพืชหลายชนิด พบในหลายๆส่วนของพืช มีคุณสมบัติในการยับยั้งการเจริญของแบคทีเรียในช่องปาก เพื่อให้ได้เยลลี่ที่สามารถยับยั้งแบคทีเรียในช่องปากได้ดีที่สุด