การศึกษาสารสกัดหยาบจากต้นจามจุรีเพื่อเพิ่มการติดสีและยับยั้งเชื้อราในผ้าฝ้าย

ชื่อนักเรียนผู้จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์

สุนิศา ขันทอง, ภัทราพร นาใจดี, พิชชานันท์ เหนี่ยวพันธ์

อาจารย์ที่ปรึกษาโครงงานวิทยาศาสตร์

เจตณรงค์ ทาคำวงค์, จักฤษณ์ สุรำไพ

โรงเรียนที่กำกับดูแลโครงงานวิทยาศาสตร์

โรงเรียนวารินชำราบ

ปีที่จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์

พ.ศ. 2565

บทคัดย่อโครงงานวิทยาศาสตร์

โครงงานวิทยาศาสตร์ เรื่องการศึกษาสารสกัดหยาบจากต้นจามจุรีเพื่อเพิ่มการติดสีและยับยั้ง

เชื้อราในผ้าฝ้าย มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. ศึกษาและเปรียบเทียบประสิทธิภาพการสกัดหยาบจากส่วนลำต้น ใบ และฝักของตันจามจุรี 2. ศึกษาและเปรียบเทียบผลของสารสกัดหยาบต่อการติดสีในการย้อมผ้าฝ้าย และ 3. ทดสอบและเปรียบเทียบคุณสมบัติในการยับยั้งเชื้อราของสารสกัดหยาบโดยทำการสกัดสารหยาบจากส่วนลำต้น ใบ และฝักของต้นจามจุรี จากนั้นผสมสารสกัดหยาบที่ได้ในสีย้อมจากเปลือกฝางและเปลือกมะม่วงโดยใช้เกลือเป็นสารช่วยติดสี ทำการวิเคราะห์สีที่ได้ก่อนซักและหลังซักจำนวน 3 ครั้ง วิเคราะห์สีและความคงทนในการติดสีด้วย แอพพลิเคชัน Color Grab และทดสอบคุณสมบัติในการยับยั้งเชื้อราของสารสกัดหยาบที่สกัดได้และการยับยั้งเชื้อราของผ้าฝ้ายที่ย้อมด้วยสี

ธรรมชาติผสมสารสกัดหยาบ

ผลการศึกษาพบว่า 1. การศึกษาและเปรียบเทียบประสิทธิภาพการสกัดหยาบจากส่วนลำต้น

ใบ และฝักของตันจามจุรีพบว่า ส่วนฝักของต้นจามจุรีมีค่าประสิทธิภาพการสกัดหยาบมากที่สุดคือ ร้อยละ 19.95 รองลงมา คือส่วนใบ และลำต้นซึ่งมีค่าประสิทธิภาพการสกัดหยาบ เท่ากับ ร้อยละ 9.89 และ 1.77 ตามลำดับ

  1. การศึกษาและเปรียบเทียบผลของสารสกัดหยาบต่อการติดสีในการย้อมผ้าฝ้าย พบว่าทั้งผ้าฝ้ายธรรมชาติและผ้าฝ้ายสังเคราะห์ที่ย้อมด้วยสีจากเปลือกฝางและเปลือกมะม่วงทีผสมสารสกัดหยาบจากส่วนฝัก สามารถติดสีได้เข้มที่สุด รองลงมาเป็นสารสกัดลิกนินจากส่วนลำต้น และใบ ตามลำดับ เมื่อทดสอบความคงทนในการติดโดยการชักจำนวน 3 ครั้ง พบว่า ผ้าฝ้ายธรรมชาติและผ้าฝ้ายสังเคราะห์ ที่ย้อมด้วยเปลือกฝางจะเปลี่ยนจากสีน้ำตาลเป็นสีน้ำตาลแดง ในขณะที่เปลือกมะม่วงก่อนชักจะมีสีเขียวในชุดควบคุม ชุดผสมสารสกัดหยาบจากลำต้น และใบ ส่วนชุดผสมสารสกัดหยาบจากฝักจะมีสีน้ำตาล แต่ผลที่ได้หลังการชักจะให้สีน้ำตาลอ่อนเหลือบเขียวเล็กน้อยในทุกชุดการทดลอง

  2. การทดสอบและเปรียบเทียบคุณสมบัติในการยับยั้งเชื้อราของสารสกัดหยาบ พบว่า

ทั้งผ้าฝ้ายธรรมชาติและผ้าฝ้ายสังเคราะห์ที่ย้อมด้วยสีจากเปลือกฝางและเปลือกมะม่วงผสมสารสกัด

หยาบจากลำต้น ใบ และฝัก ของต้นจามจุรีไม่พบการเจริญของเชื้อรา

คำสำคัญ: สารสกัดลิกนินจากต้นจามจุรี, การติดสึในผ้าฝ้าย, การยับยั้งเชื้อราในผ้าฝ้าย