๙.๑ บทสรุป
เศรษฐกิจพอเพียง เป็นปรัชญาที่ชี้ให้เห็นถึงแนวทางการดำรงอยู่และปฏิบัติงานของประชาชนในทุกระดับ ตั้งแต่ระดับครอบครัว ระดับชุมชนจนถึงระดับรัฐ ทั้งในการพัฒนาและการบริหารประเทศให้ดำเนินไปในลักษณะทางสายกลาง โดยเฉพาะการพัฒนาเศรษฐกิจเพื่อให้ก้าวทันต่อยุคโลกาภิวัตน์ ซึ่งกระทรวงมหาดไทยได้น้อมนำกระแสพระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เรื่องเศรษฐกิจพอเพียงมากำหนดเป็นแนวทางการดำเนินการ เพื่อแก้ไขวิกฤตการณ์เศรษฐกิจโดยนำแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงมากำหนดยุทธศาสตร์เรื่อง "เศรษฐกิจชุมชนพึ่งตนเอง" ตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๔๐ และจากผลการศึกษาได้กำหนดกลยุทธ์ออกมา คือ
ยึดหลักครอบครัวและชุมชนเป็นหลัก โดยเริ่มจากพัฒนาครอบครัวให้พึ่งตนเองได้ เมื่อครอบครัวพึ่งตนเองได้แล้วก็จะเป็นรากฐานในการสร้างความเข้มแข็งให้แก่ชุมชนต่อไป
ยึดการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจ โดยนำกิจกรรมทางเศรษฐกิจมาเป็นเครื่องมือในการรวมกลุ่มของประชาชน
ยึดการรวมกลุ่มเป็นเครือข่ายองค์กรชุมชนโดยสนับสนุนให้มีการสร้างเครือข่ายขึ้นตั้งแต่ในระดับหมู่บ้าน ตำบล อำเภอ จังหวัด ภาค และประเทศ เพื่อให้เกิดพลังความร่วมมือในการดำเนินกิจกรรมของชุมชน
ยึดการส่งเสริมระบบตลาดของชุมชนโดยสนับสนุนให้มีมาตรการสร้างระบบตลาดที่เป็นธรรมและเป็นเวทีการเรียนรู้แลกเปลี่ยนประสบการณ์ด้านอาชีพและการตลาดของชุมชน
ยึดการจัดเวทีชาวบ้านเป็นหลักแบบ "คิดเอง ทำเอง" เป็นการสนับสนุนประชาชนและชุมชน พัฒนากระบวนการเรียนรู้ในการวิเคราะห์ปัญหาด้วยตนเอง โดยอาศัยความร่วมมือจากทุกฝ่ายในลักษณะพหุภาคี