สารสกัด Allyl isothiocyanate จากหัวไชเท้าที่มีฤทธิ์ในการกำจัดเชื้อจุลชีพในอาหารทะเล

ชื่อนักเรียนผู้จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์

พนาวีร์ เสียงชอบ, สุขมาดา ดีพลงาม, ฐิตาพร จันทร์ทวีทิพย์

อาจารย์ที่ปรึกษาโครงงานวิทยาศาสตร์

ปุณณวิช เลิศธีรวัฒน์, ชวัลญ์ญา รัตนพิทูลย์

โรงเรียนที่กำกับดูแลโครงงานวิทยาศาสตร์

โรงเรียนสุรวิวัฒน์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี

ปีที่จัดทำโครงงานวิทยาศาสตร์

พ.ศ. 2565

บทคัดย่อโครงงานวิทยาศาสตร์

คนไทยส่วนใหญ่นิยมรับประทานอาหารทะเล ทั้งนี้ในอาหารทะเลนั้นมีเชื้อจุลชีพมากมายที่ทำให้ก่อโรค เช่น โรคอาหารเป็นพิษที่เกิดจากเชื้อ Vibrio parahaemolyticus

เชื้อ V. parahaemolyticus สามารถพบได้ในอาหารทะเลเนื่องจากเชื้อนี้จะอาศัยอยู่ในแหล่งน้ำกร่อย เชื้อพวกนี้จะถูกกำจัดไปเมื่อโดนความร้อนในอุณหภูมิที่เหมาะสมหากแต่ยังคงเหลือเชื้อที่ก่อโรคไว้บ้างบางส่วน เป็นสาเหตุให้การบริโภคอาหารทะเลที่สุกก็ยังคงมีความเสี่ยงที่จะเกิดโรคได้แม้จะไม่เสี่ยงมากเท่ากับการกินอาหารทะเลดิบโดยไม่ผ่านความร้อน

การใช้ยาปฏิชีวนะในการยับยั้งเชื้อแบคทีเรียและรักษาโรคเกี่ยวกับทางเดินอาหารหากนำมาใช้ในปริมาณที่มากเกินไปอาจก่อให้เกิดการตกค้างของสารพิษได้ จึงมีการวิจัยการยับยั้งเชื้อแบคทีเรียจากสารสกัดจากพืชสมุนไพร ซึ่งจากการศึกษางานวิจัยของประเทศญี่ปุ่น พบว่าสาร Allyl isothiocyanate ที่พบในวาซาบิมีประสิทธิภาพในการกำจัดเชื้อจุลชีพ เช่น V. parahaemolyticus, E. coli ประเทศญี่ปุ่นจึงนิยมรับประทานปลาดิบควบคู่ไปกับวาซาบิ

สาร Allyl isothiocyanate สามารถพบได้ในวาซาบิ และพืชวงศ์ ผักกาด (Brassicaceae) หลายชนิด เช่น กะหล่ำปลี กะหล่ำดอก บรอกโคลี คะน้ายอด หัวไชเท้า มัสตาร์ด (เมล็ดผักกาดดำ) เป็นต้น

คณะผู้จัดทำจึงต้องการศึกษาการสกัดหัวไชเท้า ซึ่งเป็นพืชที่มีสาร Allyl isothiocyanate เช่นเดียวกันกับวาซาบิ นอกจากนี้ยังหาได้ง่ายในประเทศไทยและสามารถให้ผลผลิตได้ตลอดทั้งปี เพื่อนำมาเปรียบเทียบสารสกัดจากหัวไชเท้าที่มีความเข้มข้นแตกต่างกันและทดสอบประสิทธิภาพการกำจัดเชื้อจุลชีพในอาหารทะเล โดยเราจะหาความเข้มข้นและเวลาที่เหมาะสมต่อการยับยั้งเชื้อจุลชีพในอาหารทะเลที่สุดเพื่อพัฒนาและนำมาใช้ในการลดจำนวนผู้ ป่วยโรคอาหารเป็นพิษจากการบริโภคอาหารทะเล

ดังนั้น ผู้จัดทำจึงศึกษาการสกัดหัวไชเท้าที่ความเข้มข้นและเวลาต่างๆ เพื่อใช้สำหรับกำจัดเชื้อจุลชีพในอาหารทะเลและส่งเสริมให้คนไทยมีสุขอนามัยที่ดี โดยมีข้อดี คือ ไม่มีสารพิษตกค้าง เป็นสารสกัดจากพืชที่หาได้ง่ายและมีราคาถูก